Do ảnh hưởng của dịch bệnh kéo dài quá lâu khiến các trường học phải đóng cửa và buộc học sinh phải ở nhà để học trực tuyến hoặc học qua tivi. Tuy nhiên, khi đánh giá về dạy học trực tuyến, các chuyên gia đều có chung nhận xét: Hiệu quả dạy học mang lại không cao, học sinh ngại học theo nhóm, thiếu sự giao tiếp trực tiếp,không có sự giao lưu giữa bạn bè thầy cô và gây ảnh hưởng tới tâm lý, tâm lý, sức khỏe; tạo sự mệt mỏi, căng thẳng cho người dạy và người học. Vậy giải pháp là gì? Hãy cùng CloudClass tìm hiểu ngay nhé!
Nguyên nhân cơ bản của tình trạng trên là do giáo dục chưa biết tận dụng và khai thác triệt để tài sản của môi trường không gian số. Các trường hầu hết chỉ điều chỉnh hoặc sử dụng cùng một phương pháp giảng dạy trực tiếp cho giảng dạy trong môi trường không gian số.
Chưa tận dụng hiệu quả môi trường không gian số khi dạy học trực tuyến
Vai trò của giáo viên trong không gian số là người dẫn dắt, định hướng chứ không chỉ là người truyền đạt kiến thức một chiều qua video hay e-learning. Tuy nhiên, với cách dạy học trực tuyến như hiện nay, nhiều trường chưa biết cách tận dụng những đặc trưng của môi trường không gian số để dạy học trực tuyến hiệu quả. Dạy học trực tuyến vẫn theo phương pháp dạy học cũ, hầu hết các khóa học trực tuyến vẫn “đơn thân độc mã” thầy dạy theo giáo án có sẵn.
Trong phần mềm dạy học online, cần đơn giản hóa nội dung. Thời khóa biểu phải đặt ra, không thể giữ nguyên và việc quản lý học viên cũng phải khác. Giáo dục trực tuyến có hạn chế trong đánh giá để xếp loại, so sánh học sinh theo chuẩn, rất khó và không thể làm được. Tuy nhiên, khi đánh giá sự tiến bộ của học sinh sẽ đơn giản và chính xác hơn trong môi trường không gian số. Đây là phương pháp đánh giá rất tiến bộ và là xu hướng hiện đại ở nhiều nước.
Giáo dục trực tuyến của chúng ta bị bỏ qua, hầu như không biết tận dụng nó. Dạy học trực tiếp và dạy học trực tuyến là hai phương pháp dạy học khác nhau và không thể phủ nhận. Tuy nhiên, nếu biết tận dụng điểm mạnh của từng phương pháp để cấu trúc một chiến lược học tập chung trong môi trường không gian số sẽ mang lại hiệu quả rất tốt cho người học và cho nền giáo dục.
Phương pháp dạy học đảo ngược
Để dạy học trực tuyến hiệu quả, có thể áp dụng phương pháp dạy học “ đảo ngược”. Phương pháp này là hiện thân của khái niệm “lớp học đảo ngược” được coi là một chiến lược học tập mới và được hình thành ở Mỹ từ những năm 1990. Phương pháp này đã mang đến môi trường học tập phi truyền thống cực kỳ hiệu quả. Cách thực hiện đơn giản như sau: Đầu giờ học, giáo viên chào hỏi, kiểm tra sĩ số, tạo hứng thú, phấn khởi trước khi học sinh bước vào lớp (hoặc ngày học) mới. Căn cứ vào thời khóa biểu đã quy định, giáo viên giao nhiệm vụ học tập của từng môn học (số lượng môn học nên ít hơn học trực tiếp) cho học sinh.
Sau đó, học sinh phải tự giác, tự học để hoàn thành nhiệm vụ học tập do giáo viên giao. Việc hoàn thành nhiệm vụ được giao khi dạy học trực tuyến tùy thuộc vào khả năng của từng em mà có thời gian kết thúc khác nhau. Vào cuối buổi học hoặc ngày học, giáo viên sẽ cùng với học sinh: trả lời câu hỏi, củng cố bài học và đánh giá kết quả học tập của cá nhân học sinh. Ở phần này, học viên được tương tác với giáo viên, rèn luyện kỹ năng giao tiếp và bày tỏ suy nghĩ của bản thân. Điều này thực sự có ích trong việc phát triển nhân cách hoàn chỉnh cho học sinh.
Việc đánh giá học tập chưa nhất thiết phải thực hiện một cách đồng loạt trên ứng dụng học trực tuyến vì có em khó khăn, năng lực hạn chế chưa hoàn thành nhiệm vụ học tập, có khi cần sự hỗ trợ của gia đình rồi giáo viên cho “nợ” rồi chưa đánh giá. Đánh giá học sinh là đánh giá quá trình học tập của mỗi học sinh chứ không phải so sánh, xếp hạng như thi đua giữa các học sinh với nhau.
Nếu bài học thuộc loại mang kiến thức mới, giáo viên tạo các video hay, hấp dẫn rồi đăng tải lên môi trường mạng của nhà trường. Học sinh có thể xem nhiều lần bất cứ lúc nào để cùng học và thảo luận thêm bài mới. Nếu bài học thuộc loại bài thực hành củng cố kiến thức, học sinh làm bài và khi làm xong sẽ đăng ngay trên website dạy học trực tuyến của trường, giáo viên có trách nhiệm phản hồi, đánh giá cho học sinh trong thời gian sớm nhất.
Phương pháp dạy học trực tuyến đảo ngược là phương pháp dạy học hiện đại, tối ưu trong môi trường dạy học số, không gian số. Nó rèn luyện cho người học kỹ năng tự học và hình thành cho trẻ phong cách học tập suốt đời. Người học có điều kiện rèn luyện kỹ năng, thảo luận tình huống, tranh luận, thuyết trình cá nhân và thảo luận nhóm.
Dạy học trực tuyến đánh giá cao tính cá nhân hóa của người học. Việc học diễn ra mọi lúc, mọi nơi, trên diện rộng, nhiều lớp, nhiều học sinh. Duy trì liên tục, đa dạng các hoạt động dạy học. Nên các tổ chức giáo dục có thể nhanh chóng tham khảo và áp dụng ngay lập tức.