Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá Social Learning. Bạn sẽ biết những ưu điểm và nhược điểm của việc áp dụng phương pháp này trong các tổ chức giáo dục. Hãy cùng chuyên mục tìm hiểu chi tiết thông qua nội dung được chia sẻ bên dưới của Nền tảng dạy học trực tuyến cloudclass nhé!
1. Social Learning là gì?
Social Learning là một khái niệm mô tả quá trình học tập tự động và bản năng trong suốt cuộc đời của một người nhằm tìm kiếm vị trí của họ trên thế giới và trong xã hội.
Đây thực chất là cách chúng ta học bằng cách quan sát những người xung quanh. Dựa vào những vấn đề, sự kiện xảy ra xung quanh ta hàng ngày để rút ra kinh nghiệm, bài học cho bản thân. Từ đó giúp nâng cao trình độ và kỹ năng cho riêng bạn.
2. Các hình thức Social Learning
Social Learning được hình thành từ khá nhiều yếu tố khác nhau. Sau đây là một số dạng chính phổ biến:
Quan sát
Social Learning hoạt động thông qua việc quan sát hành vi từ những người khác. Hành vi của một người trong một tình huống cụ thể sẽ được quan sát và mô phỏng tùy thuộc vào kết quả của hậu quả. Thông qua cách này mọi người sẽ biết hành vi nào được xã hội chấp nhận và hành vi nào thường bị chỉ trích.
Học tập quan sát cho phép mọi người thích nghi và tiếp cận các tình huống một cách tự tin, nhanh chóng hơn.
Đánh giá
Sau đó, chúng tôi sẽ đánh giá xem hành vi được quan sát có phù hợp với tính cách của chính chúng ta hay không. Kết quả và phản ứng của khán giả có đoán trước được không? Nếu bạn muốn được chúc mừng hoặc công nhận điều gì đó, bạn phải phân tích xem người được quan sát đã đạt được kết quả này như thế nào: Tích cực hay tiêu cực?
Trong thực tế, thường không có đủ dữ liệu để biết yếu tố nào ảnh hưởng đến phản ứng mong muốn. Vì vậy,cần phải quan sát đi xem lại các tình huống tương tự để có cái nhìn tổng quan chính xác hơn.
Mô phỏng
Sau khi quan sát và đánh giá một hành vi cụ thể,hãy mô phỏng nó để đạt được kết quả mong muốn. Hành động này chỉ có thể xảy ra trong giới hạn của mỗi người, ví dụ: thể lực, năng lực, kinh nghiệm.
Trong hầu hết các trường hợp, kết quả của một hành vi sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Quan điểm, địa điểm, thời gian, tính cách, hoàn cảnh của người khác, tất cả đều đóng một vai trò trong cách người khác phản ứng với hành vi của bạn.
Do đó, một hành vi muốn trở thành thói quen phải được lặp đi lặp lại nhiều lần và có phản hồi tích cực. Nhưng với một chút chỉ trích, bạn có thể tránh hành vi này trong tương lai.
Nhận biết
Phần lớn Social Learning dựa trên ý tưởng rằng mọi người khao khát định vị bản thân trong mắt người khác và thành tích của họ. Đồng thời, người đó sẽ được đánh giá cao về những hình mẫu mà họ muốn trở thành.
3. Ưu điểm và nhược điểm của Social Learning
Sau đây là một số ưu điểm cùng lợi ích mà bạn đọc có thể tham khảo:
Lợi ích của Social Learning
Lý thuyết Social Learning được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục và tâm lý học. Nó là cơ sở để người ta nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường đến quá trình học tập và phát triển của con người. Dưới đây là một số ưu điểm của lý thuyết này:
Cách học tự nhiên
Trước hết, Social Learning là một phương pháp học tự nhiên như một thói quen hàng ngày. Điều này xảy ra cả trong ý thức và vô thức. Bạn không cần lập kế hoạch hoặc đặt trước thời gian của riêng mình, nó hoạt động tự động.
Trong môi trường làm việc, Social Learning là cách chúng ta quan sát đồng nghiệp, để ý xem họ đang làm gì, làm như thế nào. Căn cứ vào đây để phân tích hành động, xác định hành động đó có phù hợp với mình, mang lại kết quả tốt hay không.
Kỹ năng tốt
Lý thuyết về Social Learning là một đòn bẩy to lớn cho các tổ chức và công ty. Bằng cách khuyến khích chia sẻ suy nghĩ, ý tưởng, kinh nghiệm và phương pháp làm việc, bạn có thể cải thiện kỹ năng của mình trong công việc.
Duy trì việc học tập
Khoa học đã chứng minh chúng ta chỉ nhớ được 10% kiến thức đã học. 90% kiến thức còn lại sẽ đến từ các nguồn không chính thức và Social Learning. Bằng cách học hỏi trực tiếp từ những người xung quanh, chúng ta có thể ghi nhớ chúng tốt hơn. Vì những thứ như cao độ giọng nói, hình ảnh, hành động khi học, bắt chước sẽ ghi sâu vào trong não bộ.
Chi phí thấp
So với việc tổ chức hội thảo hay giảng dạy, Social Learning có chi phí thấp hơn rất nhiều. Bạn không cần tốn tiền thuê phòng, thuê diễn giả hay giảng viên. Mà mọi người có thể chủ động chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với mọi người xung quanh.
Mang lại sự bền vững
Khi một người được biết đến như một “chuyên gia” về một chủ đề nào đó, nó sẽ lan truyền khắp nơi. Theo thời gian, điều này sẽ khuyến khích tinh thần chia sẻ, giảm nhu cầu học hỏi từ các nguồn khác bên ngoài.
Phát triển kiến thức
Việc thường xuyên trao đổi kiến thức về các chủ đề thì tầm nhìn xa và đánh giá tình hình sẽ càng quan trọng. Nó giúp họ mở rộng tầm nhìn về thế giới, phân tích cặn kẽ, sâu sắc để đưa ra quyết định chính xác, tránh sai lầm và tăng hiệu quả học tập tối đa.
Tăng cường tinh thần kết nối
Nhờ Social Learning, mọi người trong cùng tổ chức sẽ giúp đỡ và cho nhau nhiều lời khuyên hữu ích. Nhờ đó, tinh thần đồng đội và sự kết nối trở nên bền chặt hơn bao giờ hết.
Giải quyết vấn đề thực tế
Nhiều người tìm kiếm cơ hội học tập trực tiếp từ những vấn đề thực tế mà họ gặp phải. Sự thôi thúc giải quyết một tình huống khó khăn buộc họ phải tìm kiếm sự hỗ trợ. Đầu tiên, mọi người sẽ đặt câu hỏi người học khác thay vì tìm kiếm câu trả lời trực tuyến.
Khuyến khích người học thụ động trở nên tích cực hơn
Trong một lớp học có nhiều người thường im lặng, thậm chí ngại đặt câu hỏi. Với Social Learning, mỗi nhóm từ 2 người trở lên mang đến cho người hướng nội cơ hội lắng nghe người khác thảo luận về vấn đề của họ. Nhờ đó kích thích tinh thần học hỏi, đóng góp ý kiến, tạo môi trường học hỏi lẫn nhau.
Nhược điểm của Social Learning
Ngoài những lợi ích nổi bật, Social Learning cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về nghề nghiệp và tâm lý. Đặc biệt:
Xung đột nội tâm
Social Learning dựa trên ý tưởng điều chỉnh các hành vi được nhận thức và tích cực ở những người khác. Nó làm cho người học cảm thấy như bạn đang học cách cư xử giống người khác hơn.
Nếu chiến thuật này được sử dụng quá thường xuyên, việc lạm dụng có thể dẫn đến xung đột nội tâm. Đặc biệt là khi những hành vi mới mâu thuẫn với quan điểm hiện tại của bạn. Về lâu dài, học tập xã hội sẽ dẫn đến sự phản kháng tích cực bên trong và ngăn cản bất kỳ quá trình học tập sáng tạo nào.
Ít xác thực hơn
Social Learning không nhất thiết ảnh hưởng đến tính cách của một người. Hầu hết các trường hợp đều cần một thời gian dài bắt chước để chấp nhận hành vi mới như của chính mình. Hơn nữa, mọi người có thể nhận thấy vấn đề ngay khi nó có vẻ không khả thi.
Ít đổi mới
Nếu cứ chạy theo hành vi của người khác, người học sẽ bỏ lỡ quá trình suy nghĩ, sáng tạo, hình thành quan điểm cá nhân. Do đó, những ý tưởng táo bạo mà bạn nghĩ ra dường như sẽ bị lãng quên.
Trở ngại bất ngờ phát sinh
Trên thực tế, rất ít người biết giới hạn của chính mình. Do đó, những trở ngại phát sinh trong quá trình bắt chước hành vi có thể khiến bạn bối rối và dẫn đến thất vọng và mất tự tin.
Ảnh hưởng đến lòng tự trọng
Hầu hết mọi người không biết sự khác biệt giữa xem, bắt chước và so sánh. Nếu chúng ta so sánh mình với người khác, chúng ta thường chỉ nhìn thấy các thước đo liên quan đến hiệu suất và kết quả.
Điều này dẫn đến sự thất vọng trong hầu hết các trường hợp. Vì so sánh không làm ta tốt hơn mà còn làm ta yếu đi. Nếu lòng tự trọng của một người không ổn định, một tác động nhỏ như vậy có thể gây ra hậu quả tâm lý lâu dài.
Tự nghi ngờ về mặt tâm lý
Đôi khi quá trình quan sát và học hỏi khiến chúng ta nghi ngờ chính mình. Vì bạn không biết chắc mình nên hướng tới tiêu chuẩn chất lượng nào.
Cần can thiệp cần thiết
Các cuộc thảo luận nhóm cần phải được tiến hành vì nếu không chúng sẽ nhanh chóng lạc đề và biến thành cuộc trò chuyện ngẫu nhiên, mất tập trung và tốn thời gian.
Yêu cầu cao đối với người học
Social Learning đòi hỏi người học phải thực sự chú ý, tích cực tìm kiếm thông tin, đặt câu hỏi và chia sẻ. Có như vậy mới tránh được tình trạng học ỳ làm giảm hiệu quả học tập.
Trên đây là một số thông tin có liên quan tới Social Learning khá chi tiết, mong rằng bạn đọc có thể có thêm nhiều hiểu biết về phương pháp mới này và áp dụng chúng một cách hiệu quả nhất.
Xem thêm: